Een speelplaats voor grote mensen: zo zou je de betekenis van Buitenplaats De Hoorneboeg kunnen omschrijven. Misschien een iets te speelse betiteling. ‘Buitenplaats voor inspiratie’, zo staat het omschreven in de officiële beschrijving, maar wie activiteiten van De Hoorneboeg bezoekt zal begrijpen wat er bedoeld wordt. Willemijn Metselaar is de programmamanager van deze plek van bezinning, die aan een succesvolle opmars bezig is sinds het landgoed in 2018 overging naar een nieuwe stichting. De Hoorneboeg is een enclave van rust in een wereld vol verwarring. Wie de lange oprijlaan inslaat vanaf de Utrechtseweg, hier op de grens van natuur, hei en de turbulentie van het stadse leven, ondervindt het aan den lijve.
Nu De Hoorneboeg de poorten naar de buitenwereld heeft opengezet, staan er op de parkeerplaats aan het begin van het terrein regelmatig vele fietsen en bakfietsen, een teken dat Hilversum de buitenplaats aan het ontdekken is. Maar er komen ook bezoekers uit de directe omgeving en Amsterdam, alleen al de bosbioscoop trekt er zo’n vierduizend per jaar. Het Earthday Festival (website De Hoorneboeg: ‘samen vieren we al het moois dat de aarde ons geeft’) werd bezocht door 800 mensen. Dagelijks komen er rond de honderd gasten van organisaties, bedrijven en veranderaars die zich verbonden voelen met de missie van De Hoorneboeg voor persoonlijke ontwikkeling en leiderschapsontwikkeling. Wat nog ontbreekt aan inspiratie wordt aangevuld met eigen activiteiten.
De buitenplaats heeft een roemruchte geschiedenis. Ooit was het terrein met opstallen eigendom van de familie Sinkel die in Utrecht de Winkel van Sinkel begon, het eerste warenhuis van Nederland. Later kwam het complex via andere eigenaren in handen van de remonstrantse kerk. Predikanten hielden er conferenties en kerkeraden kwamen er om zich te bezinnen. De enigszins serieuze en sacrale uitstraling nodigde niet direct uit tot nieuwsgierigheid, hekken en de gesloten poort zorgden lange tijd voor afstand naar een breder publiek. Het was een sfeer waarvan de gevolgen soms nog wel worden gemerkt in terughoudendheid bij een deel van Hilversum, maar waarvan De Hoorneboeg zich aan het losmaken is sinds de buitenplaats is overgedragen aan de Stichting Hoorneboeg.
Van een ongrijpbare uitstraling naar open en gastvrij
Veel Hilversummers hebben vooral herinneringen aan de mystieke, ongrijpbare uitstraling. ‘Ik begrijp wat je bedoelt’, zegt Willemijn. ‘Het voelt soms alsof we ons nog steeds in Hilversum moeten invechten. Daarvoor doen we ons uiterste best. Maar we zijn nu heel open hoor’. De accommodaties op het terrein hebben een moderne uitstraling gekregen, het terrein ademt nu gastvrijheid naar iedereen ‘die de verbinding met zichzelf, anderen en de natuur zoekt’, je wordt niet meer weggejaagd maar verwelkomd, hoewel het terrein nog steeds niet is opengesteld voor zomaar een wandeling. Op zaterdag en zondag kunnen bezoekers hier terecht voor een vegetarische maaltijd in het groene restaurant Bij de Tuinman (in de winter open van 09.00 tot 17.00 uur). De Hoorneboeg past helemaal in deze tijdgeest. ’Die kent nogal wat uitdagingen op het gebied van mentale gezondheid, diversiteit, natuur en nieuw leiderschap. Alles wat we hier organiseren heeft met een van die thema’s te maken’, aldus Willemijn.
Zo zijn er elke zomer de vele festiviteiten, waarvan de Bosbios een van de booming successen is, mede mogelijk gemaakt door het Stadsfonds en gerealiseerd in samenwerking met het Filmtheater Hilversum en filmplatform Cinetree. Films in de open lucht, indien gewenst voorafgegaan door een maaltijd in de moestuin in een ontspannen sfeer met live muziek: het is een succesvol concept. In de gebouwen op het terrein worden trainingen en retraites georganiseerd. De Hoorneboeg heeft een ANBI-status en dus is er geen winstoogmerk. De inkomsten vloeien terug naar de eigen activiteiten.
Openluchtconcerten
Welk ideaalbeeld wordt nagestreefd? ‘Open, gemoedelijk, inclusief, inspirerend. Dat is waar we naar streven. Dit moet een speelse plek worden, sfeervolle lampjes, met een gezellige uitstraling en een grote gastvrijheid. We gaan ook openluchtconcerten geven. We kunnen hier mooie dingen doen, mensen ráken. Maar het moet geen utopiedorpje worden. Zo proberen we met het Uit de Schaduw Festival het taboe op psychische kwetsbaarheden te doorbreken’. In de Bosbios gaat het vaak om onderwerpen als rouw, dementie, nieuw leiderschap, zorg voor de natuur.
Wat was de rol van het Stadsfonds? ‘Het Stadsfonds heeft de Bosbios financieel mede mogelijk gemaakt. Dat was het eerste event dat we zelf hebben georganiseerd. Zonder financiele steun zouden we de eigen programma’s niet kunnen organiseren. Maar het gaat niet alleen om het geld dat we via het Stadsfonds ontvingen, het is ook fijn dat er meegedacht wordt en dat heeft ons enorm geholpen om in Hilversum een plek te verwerven’. Op de spraakmakende documentaire Uit de schaduw die Hanna Verboom maakte over haar bipolaire stoornis (te zien op het platform Cinetree) ontving ze duizenden reacties. ‘In die reacties zagen we de wens van mensen om rond dit onderwerp bij elkaar te komen. Naar aanleiding daarvan hebben we samen met haar het festival Uit de schaduw georganiseerd, ook weer met steun van het Stadsfonds. Dat was een van de meest ontroerende initiatieven van de afgelopen jaren’.
Sommigen zouden na het lezen van dit interview kunnen denken dat je hier met een hoog moreel besef moet rondlopen. Mag het ook wel leuk zijn? ‘Kom hier onbevangen naar toe, om van alles te proberen. Er is geen eindresultaat waar je perse naar moet streven. Wij weten het ook niet! Het mag vooral speels, toegankelijk en inspirerend blijven’.
