Een fysiek centrum, ergens op het Media Park waar professionals, aankomende nieuwe bedrijven, maar ook consumenten de toekomst van de media binnenstappen met alles wat op dat moment al technisch mogelijk is. Dat is het droombeeld van Vivian Opsteegh en haar collega Merel Becht. Vivian is directeur van de vorig jaar opgerichte Stichting Media Campus NL, een samenwerkingsverband van een groot aantal publieke en private bedrijven en onderwijsinstellingen in de mediasector en het Stadsfonds. Merel is verantwoordelijk voor de marketingcommunicatie en projectcoördinatie. Media Campus stelt zich tot doel de Nederlandse mediasector klaar te maken voor de toekomst.

Het centrum moet de toekomstige eyecatcher zijn van dat waarvoor Media Campus NL (MCNL) staat, maar nog belangrijker is het dat alle mediapartijen in en rond Hilversum nauw gaan samenwerken om de toekomst de baas te kunnen.
Er komen grote bedreigingen op ze af. Steeds meer reclame-inkomsten vloeien naar bigtech, zoals Google, Facebook en al die andere platforms waardoor de traditionele verdienmodellen onder druk komen te staan en polarisatie in de hand wordt gewerkt. Voor de publieke omroep die zich -behoudens incidentele bezuinigingen- geen zorgen over zijn bestaansrecht hoeft te maken, ligt er een heel andere uitdaging: hoe bereikt die in de toekomst nog alle Nederlanders nu die stilaan de traditionele lineaire zenders de rug toekeren (vooral de jongeren) en uitzwermen over de veelheid aan platforms die social media biedt.
Het expertisecentrum waarvoor Vivian pleit is slechts het vlaggenschip van dat waarvoor Media Campus staat. Belangrijker nog zijn de netwerkbijeenkomsten, evenementen en de uitwisseling van kennis tussen professionals, studenten en zowel traditionele als ‘digital first’ mediabedrijven waar men zich de komende drie jaar op gaat concentreren, leidend tot een strategie waarmee de mediasector tot de koplopers blijft horen met het Media Park als inspirerend centrum.

Bedreigingen komen van buiten

Media Campus richt zich met name op de snelle ontwikkeling van artificiële intelligentie (AI) en immersieve media. Dat zijn de media die de grens tussen werkelijkheid en virtualiteit overschrijden: de brillen, contactlenzen en andere producten die de consument onderdompelen in een geconstrueerde realiteit. ‘Dat is een technologie die zich snel ontwikkelt’, zegt ze, ‘we moeten daar op inspelen’. Tegelijk speelt de concurrentie zich niet meer af op de kleine Nederlandse markt, maar komen de belangrijke ontwikkelingen uit Amerika en China. ‘Als je daar goed op wil reageren sta je sterker als je samenwerkt. Die buitenlandse partijen zijn zo groot, daar kun je in je eentje niets tegenover stellen’.
In haar visie moet het mediapark het kloppend hart worden voor start-ups, wordt de samenwerking tussen onderwijs en bedrijven versterkt en zien bedrijven die actief zijn op dit gebied elkaar niet alleen als concurrenten maar ook als samenwerkingspartners op belangrijke thema’s als data, privacy en vertrouwen. ‘Ons streven is het in stand houden van een sterke mediasector, niet alleen economisch maar ook maatschappelijk. Voor een gezonde democratie is de mediasector een belangrijke factor’.

Ooit stonden er slagbomen

We spreken elkaar op een maandag. Het mediapark ligt er grauw en ogenschijnlijk verlaten bij. De bezoekers lopen diep weggedoken in de kraag van hun jassen naar hun bestemming. Blik op oneindig. Beeld & Geluid is op die dag gesloten, het restaurant dicht.
Je schetst het beeld van een sector die zindert van de activiteit, maar dat is niet het beeld dat ik nu heb. Op een zondagmiddag denk je niet, laat ik eens naar het mediapark gaan? ‘Dat klopt. Het komt ook door de bouw van het mediapark, zoals het ooit is bedacht. Het is een plein en alle hier gevestigde bedrijven staan met hun kont naar dat plein toe. Er zijn grote studio’s. Die hebben geen ramen. Het is van oudsher een gesloten geheel, vroeger moest je zelfs door slagbomen. Dus het is best wel lastig om dat levendig te krijgen, maar er komen steeds meer bedrijven die zich op het publiek richten, een bistro, Beeld & Geluid.

De ontwikkeling van een bedrijventerrein naar een Campus is een hele omslag. Die vraagt tijd en het ligt goeddeels in handen van de gemeente en Media Park zelf. Bij ons zal het toch vooral gaan om de programmering. We organiseren bijvoorbeeld evenementen, zoals Cross Media Café’s, challenges die gekoppeld zijn aan onze vernieuwingsagenda en maandelijks een pizzatalk. Daar brengen we mediaprofessionals en studenten bijeen die met elkaar kunnen bijpraten over actuele onderwerpen. We gaan ook hackatons organiseren, evenementen waarin teams non-stop bezig zijn om binnen een korte tijd oplossingen voor praktijkopdrachten te bedenken’.

Vivian Opsteegh, directeur Media Campus NL

Handicaps

Het accent ligt op vernieuwing: is het een handicap dat Hilversum geen studentenstad is? ‘Utrecht heeft de opleiding voor journalistiek en op het immersieve gebied de start-ups die verbonden zijn met de gaming en digitale creatieve sector. Die immersieve sector heeft een vestiging op het mediapark. In Hilversum zitten bovendien de bedrijven die het nieuws en entertainment verzorgen, maar ook de distributie. Hilversum is nog steeds verbonden met dat grote publiek. Daar vind je ook de grote werkgevers. We willen als regio Utrecht plus Hilversum op het gebied van betekenisvolle verhalen en belevingen een leidende rol pakken. We omarmen elkaar nadrukkelijk’.
Je geeft aan hoe belangrijk samenwerking is om de concurrentiestrijd te winnen, dan is Hilversum met al die verschillende omroepen niet de beste uitgangspositie? ‘De publieke omroep kan een belangrijke katalysator zijn voor vernieuwing nu de overheid bezuinigt op innovatie en commerciële partijen de hand op de knip moeten houden om te overleven. De NPO kan juist het voortouw nemen en doet dat ook’.
Als je ideaalbeeld gerealiseerd is, hoe ziet het er hier dan uit? ‘In Manchester heb je Mediacity. In Utrecht de broedplaats Dotslash. Het zijn mooie voorbeelden. Wij willen een pand dat openbaar is. Waar het publiek virtuele brillen kan uitproberen. Waar professionals welkom zijn om kennis te nemen van nieuwe ontwikkelingen en studenten rondlopen. Waar events georganiseerd worden. Waar je een kop koffie kunt drinken en flexplekken kunt vinden. Mijn ideaal is een grote studio, desnoods in zeecontainers. Het hoeft niet mooi te zijn, maar het moet een plek zijn met veel reuring.’
Binnen welke periode moeten de doelen gerealiseerd zijn? ‘Binnen drie jaar’.

Vivian Opsteegh, directeur Media Campus NL

Wat zijn in dit verhaal de succesfactoren?

  • Onder druk worden de dingen vloeibaar. Het klinkt misschien gek, maar de bedreigingen die vanuit het buitenland afkomen op de Nederlandse mediasector vormen een deel van de succesfactor van dit initiatief. Het besef dat vernieuwing nodig is om te overleven leidt tot samenwerking, resulterend in de oprichting van de Stichting Media Campus NL. Pas over drie jaar zal duidelijk zijn of alle doelen konden worden gerealiseerd.

Tekst: Ton Verlind
Fotografie: Ilona Hartensveld